Chemische clusters en omgevingsveiligheid belicht voor bestuurders
Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het informatieboekje 'Het chemisch cluster en de grote maatschappelijke opgaven' gepubliceerd. Deze publicatie informeert bestuurders over chemische clusters, omgevingsveiligheid en de wisselwerking tussen deze twee aspecten, in combinatie met vijf grote maatschappelijke opgaven: woningbouw, werkgelegenheid, gezondheid, infrastructuur en de energietransitie. Doel van de publicatie is een eerste kennismaking met omgevingsveiligheid, zodat bestuurders dit in de juiste context kunnen plaatsen. De inhoud komt voort uit pilots die in 2018 in vier verschillende gebieden (Moerdijk, Rotterdam, Chemelot, Amsterdam) zijn uitgevoerd.
Infrastructuur
Ten aanzien van infrastructuur worden de volgende 'kansen' onderkend. Het is voor nieuwe bedrijven aantrekkelijk om zich in een chemisch cluster te vestigen, omdat deze industriegebieden doorgaans goed ontsloten zijn. Door vooraf af te wegen welke nieuwe bedrijven zich in welke zone van een cluster mogen vestigen, is de beschikbare infrastructuur optimaal te benutten en het aantal vervoersbewegingen in het cluster te beperken. Het is bijvoorbeeld veilig en ook kosteneffectief en duurzaam om fabrieken die elkaars producten gebruiken dicht bij elkaar te plaatsen. Verder kunnen fabrieken die veel gevaarlijke stoffen aan- of afvoeren bij elkaar geplaatst worden. Dan concentreert het vervoer van de gevaarlijke stoffen zich tot een beperkt aantal hoofdroutes. Dat geeft in heel Nederland meer mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkelingen, ook in en om het chemisch cluster. Bestuurders kunnen zo’n zonering vastleggen in de omgevingsvisie of het omgevingsplan. Door vervoersstromen tussen risicogebieden te bundelen, worden veiligheidsmaatregelen langs deze infrastructuur kosteneffectiever.
Vervoersstromen
Als bedrijven nieuwe keuzes maken, kan dat doorwerken in de vervoersstromen van gevaarlijke stoffen. Een voorbeeld is de voorgenomen sluiting van een chloorfabriek in Delfzijl. Daardoor komt het (incidentele) chloortransport van Delfzijl naar Rotterdam straks te vervallen. Een bedrijf in het chemisch cluster Amsterdam heeft er onlangs voor gekozen de stof zwaveltrioxide voortaan op de locatie zelf te produceren. Daardoor is vervoer van deze gevaarlijke stof niet meer nodig, zo stelt het informatieboekje.